VÌ ĐÂU NÊN NỖI

Bạn tôi, một tướng quân mà tôi rất quý trọng, nói: Khoá 14 chúng mình nhiều GS, PGS, Tiến sỹ y khoa, Thầy thuốc nhân dân, Thầy thuốc ưu tú nhất, mà có phải học 9 năm ĐH đâu. Vấn đề trình độ, y đức bác sỹ là quan trọng nhất. Mỗi lần cải tiến, mỗi lần giật lùi.

Người khác nói: Ngày xưa, học y như chúng mình, có cần lắm thứ nhăng nhăng quy trình đào tạo gì đâu, cũng đầy Giáo sư, Tiến sỹ khả kính.

Người thắc mắc: Bầy trò lắm quá, chỉ cần chữ TÂM của Thầy, của Trò Trường thuốc.

Ngày nay, một bác sỹ ra trường, để đủ tiêu chuẩn ký vào bệnh án, đủ để bảo hiểm y tế chi trả, sao mà nhiêu khê, khó khăn đến thế!

Theo Zing, mục Giáo dục thì:

Phải học 9 năm mới được làm bác sĩ
13:26 03/11/2018

Do đặc thù của nghề cứu, chữa người, sắp tới đây, sinh viên y khoa phải học liên tục 9 năm mới được cấp bằng bác sĩ chuyên khoa, đủ điều kiện để hành nghề.

Theo Tuổi trẻ thì:

Bộ Y tế công nhận bác sĩ thiệt thòi vì học 6 năm vẫn bị ‘hạ cấp’ xuống cử nhân
04/08/2019 15:25 GMT+7

Trong đó trích dẫn câu trả lời của Ông phó cục trưởng phụ trách Cục Khoa học, công nghệ và đào tạo, Bộ Y tế Nguyễn Ngô Quang:
…

Ngành y tế đang tiến hành đổi mới khung chương trình và hệ thống đào tạo y khoa, theo hướng xây dựng khung chương trình đào tạo y khoa 4+2 (năm).

Trong đó, người học ĐH y khoa 4 năm được xếp trình độ cử nhân, khung trình độ bậc 6 (cử nhân y khoa), làm việc tại cơ quan hành chính; học thêm 2 năm được công nhận là bác sỹ y khoa, xếp khung trình độ bậc 7, tương đương bậc thạc sĩ; học thêm để trở thành bác sĩ chuyên khoa sẽ được xếp khung trình độ bậc 8, tương đương tiến sĩ.
…

Xóa các bậc học Chuyên khoa cấp 1, cấp 2 đặc thù của Ngành Y. Xóa hệ Trung cấp y, nơi từng đào tạo ra bao nhiêu y sỹ đủ trình và khả để khám chữa bệnh cho bà con dân phố.

Giờ đây, từ MD, Tiến sỹ Y khoa, bác sỹ Việt Nam đã trở thành cử nhân, hành nghề vạ vật 2, 3 năm hay đi làm công quả thì đi học Cao học, thành Thạc sỹ Y khoa.

Làm việc độ 4,5 năm nữa, rồi đi học tiếp để thành Tiến sỹ Y khoa… Tra Tiến sỹ Y khoa tiếng Anh là gì, thì anh Gúc cũng chịu.

Ô hô, một Tiến sỹ Y khoa trẻ nhất cũng cỡ bốn chục tuổi, già thì có ông sắp về hưu mới nhận bằng.

Còn cái loại học một mạch ccccc thì không chấp.

Trường Y khoa Đông Dương thành lập năm 1902, chính là cái nôi đào tạo Y khoa Việt Nam. Về chương trình học và điều kiện tuyển sinh, ngày 28/7/1902 Toàn quyền Đông Dương đã ra nghị định quy định như sau:

Việc học tập tại trường Y kéo dài trong 3 năm rưỡi. Năm học bắt đầu vào ngày 15-9 và kết thúc vào 15-6 năm sau. Kỳ nghỉ tết diễn ra vào tháng 2. Nghỉ hè kéo dài từ 15-6 đến 15-9.

Học sinh thi đậu kỳ thi ra trường được cấp bằng và có thể hành nghề theo luật pháp hiện hành tại Đông Dương. Họ được bổ nhiệm làm bác sĩ bản xứ hạng 3, sau đó có thể là hạng 2, hạng 1.

Cái nôi của Ngành Y Viêt Nam này, sự lẫy lừng danh tiếng nói ra chỉ thêm thiếu, đã đào tạo ra tất cả những vị thầy của Y khoa Việt Nam. Tất cả các vị Thầy thuốc đều cực kỳ nhân bản, thương người và trở thành những quan đốc đầy khả kính. Họ chỉ chuyên tâm chữa bệnh, chẳng ai miệt mài đi học để trở thành thạc sỹ, tiến sỹ hay phấn đấu thành Gs, Pgs như thời này.

Vì đâu nên nỗi!?

Các Thầy từ trường Y Hà Nội thành lập và dậy dỗ bao thế hệ của Đại học Quân y, tiền thân Học viên Quân Y ngày nay.

Các Thầy của Trường Y Hà Nội thành lập và giảng dậy Y khoa Thái Bình, Thái Nguyên, những trường Y đầu tiên trên Miền Bắc.

Ở Miền Nam, Trường Y khoa Sài gòn, cũng thế: Năm 1946, Trường Y khoa Đông Dương mở thêm một trường phụ thuộc ở Sài Gòn với tên Faculté de Médecine et de Pharmacie de Hanoi, Section de Saigon.

Các Thầy chẳng ai có bằng cấp rủng rẻng như bây giờ, đơn giản thôi: Medicine Doctor có nghĩa là Tiến sỹ Y khoa. Đỉnh của đỉnh, chỉ hành nghề và dậy học trò thôi.

Thử xem lại vị Bác sỹ đầu tiên của Việt Nam, Hoàng Thụy Ba được đón tiếp như thế nào nhé:

Trích:

Những người trong ngành Y kỳ cựu thường kể lại như một giai thoại: Trên chuyến tàu biển từ Pháp sang Đông Dương, viên thuyền trưởng nhận được điện của Bộ Giáo dục Pháp: Ông Hoàng Thụy Ba đang là khách trên tàu của ngài đã được Viện hàn lâm Paris cấp bằng bác sĩ y khoa!

Thì ra bảo vệ xong luận án, Hoàng Thụy Ba đã trở về nước ngay mà không chờ kết quả và văn bằng. Ông thuyền trưởng rất biết giá trị của tấm bằng bác sỹ y khoa mà cho đến lúc đó, chưa ai có trên toàn cõi Đông Dương. Ông thuyền trưởng đã tổ chức một dạ tiệc mời toàn thể hành khách trên tàu mừng tin vui đó. Khi vị tân bác sĩ bước ra, mọi người ồ lên, vì họ không hình dung người thanh niên bé nhỏ, ít nói họ thường gặp trên boong lại là người vừa đoạt được vinh dự đó!

Thầy Hoàng Thụy Ba đã giảng dậy truyền nghề và cống hiến hết mình cho người bệnh, cho ngành Y Việt Nam. Cuối đời, ông cũng chẳng phải là Gs hay Ts Y khoa.

Rất nhiều người Thầy của chúng tôi cũng vậy. Sau này, xét và phong Gs theo công trạng, theo cống hiến chứ hoàn toàn không do bằng cấp. Thứ bằng cấp sáng choang tưởng như để cống hiến cho đời, cho người bệnh có ích lợi lắm lắm, đôi khi giờ lại là phương tiện kiếm sống. Hay chỉ là phương tiện ngoi lên làm quan, làm lãnh đạo.

Có nhẽ, hỏng từ khi hạ cấp giáo dục, phổ thông hóa Giảng đường đại học. Nghe đâu, năm 1957, hàng loạt các trường đại học bỏ tiếng Pháp, coi nhẹ ngoại ngữ, đào tạo ra hàng loạt bác sỹ, kỹ sư vừa hồng vừa chuyên, mỗi tội, mù ngoại ngữ.

Hơn nữa, một Nền giáo dục hình ống, chạy theo thành tích bao năm, vào trường bao nhiêu, ra trường bấy nhiêu. Không có chọn lọc tự nhiên, cùng sự can thiệp quá đà của chọn lọc xã hội vào quá trình đào tạo cũng để lại hệ lụy xấu ghê gớm.

Thằng dốt nhất lớp, khôn hơn con bò chút cũng ra bác sỹ như ai. Rồi đút lót chạy chọt cũng tiên sư giáo sỹ.

Thêm nữa, trường y mọc như nấm, như trường Kinh Công, cũng dậy ra bác sỹ. trường tỉnh, cũng dậy ra và cấp bằng bác sỹ, mỗi tội không xin việc được.

Làm gì chất lượng bác sỹ nói chung, chẳng kém.

Dự kiến, thay đổi trong đào tạo bác sỹ ở Việt Nam sẽ là:

Chương trình đào tạo y khoa 4+2 (năm).

Trong đó, người học ĐH y khoa 4 năm được xếp trình độ cử nhân, khung trình độ bậc 6 (cử nhân y khoa);

Học thêm 2 năm được công nhận là bác sỹ y khoa, xếp khung trình độ bậc 7, tương đương bậc thạc sĩ;

Học thêm để trở thành bác sĩ chuyên khoa sẽ được xếp khung trình độ bậc 8, tương đương tiến sĩ.

Sao không học người ta:

Sau hai năm, đứa nào dốt, loại, cho học thêm thành y công, thành hộ lý làm việc chân tay, bưng bê cơ bắp là chính.

Sau bốn năm, đứa nào không đủ tư cách học thêm thì loại, cấp bằng điều dưỡng cho đi tiêm, truyền theo y lệnh. Cấm kê toa thuốc.

Sau sáu năm, cấp bằng bác sỹ, về tuyến cơ sở chữa bệnh cộng đồng, phòng bệnh là chính, có gì nặng chuyển lên tuyến trên. Chữ ký đủ để Bảo hiểm y tế chi trả. Không như ta, sau sáu năm học, vị bác sỹ chưa được kê thuốc, chưa được ký chứng từ để bảo hiểm y tế chi trả.

Sau tám năm, thành bác sỹ thực hành bệnh viện, có chứng chỉ chuyên khoa, đủ để mổ xẻ, làm thủ thuật chuyên khoa và dậy học, trợ giảng.

Sau mười năm, những học sinh xuất sắc, có Tâm, có Tầm trở thành những bác sỹ chuyên sâu tinh thông chuyên ngành hẹp. Đã có thể giảng dậy, hướng dẫn học trò và làm chủ đề tài nghiên cứu khoa học.

Học thêm Post Doctor, đã có thể chủ trì Hội đồng Y khoa.

Như vậy, mười người thi, dự tuyển vào trường y, sẽ ra bốn y tá y công, hai điều dưỡng, hai bác sỹ đa khoa, một bác sỹ chuyên khoa và một Thầy thuốc chuyên khoa sâu lắm lắm, thầy thuốc chữa bệnh.

Thậm chí, tỷ lệ đầu vào, đầu ra từ học sinh trở thành một bác sỹ trên thực tế còn ít hơn, nhưng vị MD nào cũng đủ Tâm, Tầm và được chi trả đủ Tiền để duy trì cuộc đời chữa bệnh, đủ để thay mặt Chúa Trời, thay mặt Thượng đế chỉnh sửa những sai lệch trong sức khỏe của con người.

Chứ không ngày chữa bệnh trong bệnh viện, chiều về câu cá đến chín giờ đêm nhọc nhằn kiếm tiền nuôi con.

Hay vác cặp thuốc mẫu đi làm trình dược viên nhục nhằn như bây giờ.

Vì đâu nên nỗi!?

Thồi…

Bông hoa đẹp này, thì mảnh mai và Tự trọng nhiều lắm ./.

Bs Phạm Ngọc Thắng.
Ngày 5/8/2019.