Những thang bậc trong ngành y, theo nhận biết của tôi thì là:
1- Y công: Thường là nhân viên hợp đồng… Ngày xưa là Các soeur thiện nguyện, nay hiếm lắm.
2- Y tá – Điều dưỡng – Nha công: Những người giúp việc cho bác sỹ.
3- Y sỹ – Điều dưỡng viên cao cấp – Nha sỹ: Ngày xưa, họ cũng được nhập Y sỹ đoàn, được kê đơn cấp thuốc, nay chỉ còn là những người kỹ thuật viên cao cấp có chứng chỉ hành nghề trong một số chuyên khoa đặc biệt… không được kê đơn khám bệnh.
4- Bác sỹ – Bác sỹ Nha khoa. Mới ra trường hoặc vì lý do nào đó không học lên, chỉ là Bác sỹ thông thường, không được làm rất nhiều thủ thuật, kỹ thuật hay đứng chính trong nhiều trường hợp.
5- Bác sỹ chính: Thạc sỹ – Bác sỹ chuyên khoa cấp 1. Có chứng chỉ hành nghề y và được làm nhiều thủ thuật, kỹ thuật, mổ xẻ… trong phạm vi cho phép.
6- Bác sỹ Cao cấp: Tiến sỹ – Bác sỹ chuyên khoa cấp 2 là những người có kinh nghiệm, được đào tạo để đứng chính trong những chuyên ngành được đào tạo, là bậc thầy dậy dỗ, chỉ dẫn của các bác sỹ trẻ.
7- Trong thang bậc giảng dậy Y khoa gồm: Trợ giảng, Giảng viên chính, Phó Giáo sư, Giáo sư.
8- Hệ thống điều hành bệnh viện:
– Hệ thống Hậu cần
– Hệ thống vận hành trang thiết bị
– Hệ thống tài chính kế toán
– Hệ thống văn xã
– Hệ thống Quản lý: Ban giám đốc, quản lý nhân sự, Quản lý chỉ đạo tuyến, hành chính quản trị, công nghệ thông tin, hành chính tổng hợp.
9- Hệ thống chủ bệnh viện: Chủ công và chủ tư, rất khác nhau.
Viết ra, để các bạn bác sỹ trẻ nhớ lại… Vầ để các bạn trẻ nào yêu thích Ngành Y, trước khi mơ làm TS GS thì hãy chọn cho mình một chỗ đứng trong Hệ thống nói trên và nếu trình độ, năng lực , khả năng của bạn chỉ đáp ứng được ở mức nào, hãy vui lòng nhận đúng chỗ của mình, điều đó sẽ làm các bạn thanh thản đến cuối đời.
Nghe đâu, ở một số nước, họ đào tạo nhân viên y tế cũng theo thang bậc này… Sau khi học xong cơ bản, ai đáp ứng cho việc đào tạo theo thang bậc tiếp theo, sẽ được dậy dỗ để trở thành Nhân viên cao cấp hơn. Sự thải loại rất khắc nghiệt, ai đáp ứng được thang bậc nào sẽ được đào tạo đúng đủ cho thang bậc đó. Vì thế, học để trở thành Doctor rất dài, đến tám chín năm mới có chứng chỉ chữa bệnh… và ngay khi đó đã được coi như Tiến sỹ và hưởng lương bổng rất tốt, không phải chịu cực hình ngồi câu cá hàng ngày.
Khác nước ta, đã thi đỗ vào trường y là được đủn đít đẩy ra trường, thành bác sỹ. Hay tiêu cực như một câu khắc trên bàn học đâu đó: Con bò vào trường này, sau sáu năm cũng ra trường, mặc áo trắng và được gọi là bác sỹ…
Ở Tây, cả ngàn người vào trường y tế, ra trường thành bác sỹ được độ hai ba trăm… chất lượng rất cao và đồng mức tự hào. Họ đào tạo theo hình tháp, càng lên cao càng ít và tinh chất đậm đặc.
Ở Ta, ngàn người vào trường đại học y, ra trường độ tám chín trăm… chật lượng đánh đồng và xôi đỗ… thằng dốt làm khổ thằng chịu khó học. Việc đào tạo hình thức nhiều, thậm chí còn đào tao cong queo… tại chức, chuyện tu gửi gắm… con ông cháu cha… đã đẻ ra một đống bác sỹ mà đến chính chúng tôi cũng ngán ngẩm.
Sự khác nhau ấy, là có thật !
Viết nhân ngày Thầy thuốc Việt Nam. Thầy thuốc Việt Nam ngày nay, đôi khi bị coi là loại làm tiền giỏi, kiếm tiền tốt trong mắt người dân…. hay tệ nhất là bị coi là nhân viên bán hàng cho khách hàng là người bệnh – con bệnh, theo cách hiểu của một số lãnh đạo bậy bạ.
Khốn nạn nhất: Nhân viên Y tế phải làm ra tiền, phục vụ khách hàng nhưng tuyệt đối không được thu và quản lý chi tiền mà họ làm ra.
Đến hoa, quà tặng và lời chúc tụng cũng bị một số ông bà bảo: Không được … không được nhận, thì hèn hạ quá.
Bác sỹ Phạm Ngọc Thắng.
